Wiedza

Dlaczego proces odchodzenia od węglowej energetyki będzie przyspieszał?

Prof. dr. hab. Andrzej Szablewski Instytut Nauk Ekonomicznych Polskiej Akademii Nauk Streszczenie Transformacja energetyki, rozumiana jako odchodzenie od energetyki węglowej w kierunku docelowego modelu opartego wyłącznie na OZE, jest nieunikniona. Pytanie i spór dotyczy natomiast a) tempa tego procesu, b) tego co może zastąpić węgiel w okresie przejściowym i c) jak w modelu docelowym zapewnić ciągłość dostaw energii elektrycznej. Teza główna: proces ten będzie znacznie szybszy niż chciałyby środowiska energetyki węglowej i rządzący politycy bowiem o jego tempie decydować będą czynniki, które coraz mocniej uruchamiać będą ekonomiczne mechanizmy napędzające transformację energetyki. Wśród nich największe znaczenie mają: a) narzucane z zewnątrz …

Dlaczego proces odchodzenia od węglowej energetyki będzie przyspieszał? Read More »

Bełchatów

Wielkopolska Wschodnia przeciera szlaki w Sprawiedliwej Transformacji

Agata Kuźmińska* Transformacja regionów węglowych staje się faktem. Niecałe trzy lata po zainaugurowaniu prac Platformy Regionów Węglowych w Procesie Transformacji przy Komisji Europejskiej coraz więcej regionów jest na dobrej drodze do tego, aby z etapu rozmów przejść do czynów. Kolejne regiony dołączają do działań, przygotowują plany, strategie, pierwsze kroki. Okazuje się jednak, że jest to proste tylko w teorii – nie ma bowiem uniwersalnego przepisu na sprawiedliwą transformację. Są sektorowe rekomendacje, dobre i złe praktyki z różnych regionów, poszatkowane dane i punktowe przykłady działań. Tymczasem, aby proces mógł się rozpocząć i zakończyć z sukcesem, kluczowe jest skrojenie go na miarę …

Wielkopolska Wschodnia przeciera szlaki w Sprawiedliwej Transformacji Read More »

Nowa „Polityka energetyczna Polski do 2040 r.” – odchodzimy od węgla

„Transformacja będzie obejmować wiele sektorów, jednak to energetyka odgrywa szczególnie ważną rolę w procesie przeciwdziałania zmianom klimatycznym. Zaktualizowana „Polityka energetyczna Polski do 2040 r.” uwzględnia to w swoich założeniach, na równi z koniecznością zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego, sprawiedliwej transformacji, odbudowy po pandemii koronawirusa, stabilnego rynku pracy, trwałego rozwoju gospodarki i wzmocnienia jej konkurencyjności” – zaznaczył minister klimatu Michał Kurtyka. Nowa „Polityka energetyczna Polski do 2040 r.” (PEP2040) została oparta na 3 filarach:I. sprawiedliwa transformacja;II. zeroemisyjny system energetyczny;III. dobra jakość powietrza. „W PEP2040 podejmowane są strategiczne decyzje inwestycyjne, mające na celu wykorzystanie krajowego potencjału gospodarczego, surowcowego, technologicznego i kadrowego oraz stworzenie poprzez …

Nowa „Polityka energetyczna Polski do 2040 r.” – odchodzimy od węgla Read More »

Raport „Zielone miejsca pracy dla regionu bełchatowskiego”

Województwo łódzkie może stać się drugim największym beneficjentem unijnych funduszy na sprawiedliwą transformację regionów węglowych – wynika z nowego raportu Fundacji Instrat powstałego na zlecenie ClientEarth Prawnicy dla Ziemi. W zielonych inwestycjach może powstać nawet 6 razy więcej miejsc pracy niż jest obecnie w górnictwie i spalaniu węgla brunatnego w Elektrowni Bełchatów. Warunkiem jest stworzenie planu odchodzenia od węgla w regionie oraz akceptacja celu neutralności klimatycznej do 2050 r. Raport analizuje potencjał tworzenia nowych miejsc pracy w regionie bełchatowskim, jaki daje wykorzystanie unijnych środków na sprawiedliwą transformację. Według Instratu, zielone miejsca pracy mogą z nawiązką zastąpić obecne zatrudnienie w górnictwie …

Raport „Zielone miejsca pracy dla regionu bełchatowskiego” Read More »

Najnowszy raport WWF „Zeroemisyjna Polska 2050”

Uniknięcie katastrofy klimatycznej wymaga natychmiastowego działania i jest kluczowym wyzwaniem XXI wieku. Analizę krytycznej sytuacji i konkretne rekomendacje dla gospodarki jak nie dopuścić do drastycznych zmian na Ziemi znajdziemy w najnowszym raporcie WWF „Zeroemisyjna Polska 2050”. Raport przedstawia diagnozę oraz rekomendacje dla sektora budownictwa, energetyki, rolnictwa, leśnictwa i transportu. Opracowanie wskazuje nad czym od dziś można pracować, by osiągnąć neutralność klimatyczną gospodarki do 2050 roku.

Badanie świadomości ekologicznej wśród młodzieży z Bełchatowa i okolic oraz Łodzi

Transformacja gospodarcza i społeczna regionu bełchatowskiego (a szerzej całego województwa łódzkiego), związana z poszukiwaniem alternatyw dla węgla, w największym stopniu wpłynie na życie tych mieszkanek i mieszkańców regionu, którzy teraz są nastolatkami. Będą pierwszym pokoleniem, któremu przyjdzie odnaleźć się w nowej, zapewne powęglowej rzeczywistości. To co dla pokolenia ich rodziców i dziadków było oczywistością – sąsiedztwo bełchatowskiej kopalni i elektrowni oraz związane z nimi perspektywy stabilnego zatrudnienia – nie są takimi pewnikami dla obecnych licealistów. Jak widzą swoją przyszłość – czy chcą zostać, czy wyjechać z regionu? Czy wiążą swoje plany zawodowe z branżą wydobywczą lub/i energetyczną? Czy dostrzegają zależność …

Badanie świadomości ekologicznej wśród młodzieży z Bełchatowa i okolic oraz Łodzi Read More »

ŻYWNOŚĆ CZY WĘGIEL. Wpływ kopalń na sektor rolno-spożywczy w regionie Bełchatowa.

prof. UPP dr hab. Benedykt Pepliński Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Wydział Ekonomiczno-Społeczny Pozyskiwanie zasobów energetycznych metodą odkrywkową, pociąga za sobą konieczność osuszania wyrobiska, co powoduje straty w podziemnych zasobach wód, zwłaszcza wód słodkich. Powstający w wyniku odkrywki tzw. lej depresji wpływa negatywnie na produkcję rolniczą. Przekształceniu ulega również znaczny obszar, który obejmuje odkrywka, elektrownia, zwałowiska zewnętrzne i pozostała niezbędna infrastruktura techniczna. Taki układ zależności powoduje pojawienie się konkurencji pomiędzy węglem brunatnym a wodą i żywnością, zwłaszcza że już dziś istotną barierą wzrostu produkcji w rolnictwie jest niedobór wody słodkiej. Prowadzi to do postawienia dwóch pytań:  Czy Polska powinna z taką …

ŻYWNOŚĆ CZY WĘGIEL. Wpływ kopalń na sektor rolno-spożywczy w regionie Bełchatowa. Read More »

Czy Bełchatów stać na rezygnację miliardów z Unii Europejskiej i zapaść?

Prof. dr hab. Andrzej Szablewski* Bełchatów stanął przed realną groźbą utraty milionów euro oferowanych przez UE z powodu braku włączenia się władz lokalnych i wojewódzkich w proces przygotowania koncepcji transformacji łagodzącej skutki nieuchronnego odejścia od energetyki węglowej Dzwonek alarmowy dla Bełchatowa Jako łodzianin, z dużym niepokojem odbieram fakt braku wyraźnej reakcji – przynajmniej w sferze publicznej – na fakt, że woj. łódzkie nie znalazło się na wstępnej liście regionów wskazanych do pozyskania pomocy technicznej, która ma służyć przygotowaniu wniosku (czyli Terytorialnego Planu Sprawiedliwej Transformacji) o przyznanie środków finansowych w ramach ustanowionego przez UE tzw. Funduszu Sprawiedliwej Transformacji. Środki z tego …

Czy Bełchatów stać na rezygnację miliardów z Unii Europejskiej i zapaść? Read More »

Analiza Parlamentu Europejskiego: kluczem do sukcesu sprawiedliwej transformacji jest dialog, jasny plan i troska o ludzi.

Nowy raport dla Parlamentu Europejskiego dotyczący Funduszu Sprawiedliwej Transformacji potwierdza, że dla powodzenia sprawiedliwej transformacji niezbędny jest udział samorządu, mieszkańców i lokalnego biznesu w zarządzaniu procesem zmian. Wsparcie z Funduszu powinno zostać przeznaczone na programy chroniące pracowników i ułatwiające im zmianę pracy, a także na rozwój usług społecznych w regionach przechodzących transformację. Raport przypomina również, że punktem wyjścia powinna być długoterminowa strategia dekarbonizacji z jasnym harmonogramem odchodzenia od węgla.

Sprawiedliwa transformacja Śląska Wyzwania z perspektywy społecznej – studium przypadku (Imielin)

Lokalna społeczność Imielina protestuje przeciwko uruchomieniu wydobycia węgla kamiennego ze złoża „Imielin-Północ” przez kopalnię „Piast-Ziemowit”, należącą do Polskiej Grupy Górniczej (PGG). Powodem sprzeciwu jest ryzyko szkód górniczych. Zagospodarowanie nowego złoża w Imielinie ma w zamierzeniu inwestora przedłużyć żywotność połączonych dwóch zakładów górniczych „Piast-Ziemowit”. Rachunek potencjalnych zysków oraz kosztów społecznych przemawia jednak przeciwko tej inwestycji. Dalsza górniczo-przemysłowa degradacja środowiska naturalnego i terenów mieszkalnych zahamuje rozwój miasta i spowoduje odpływ mieszkańców. Imielińscy aktywiści uważają ponadto, że w dobie kryzysu klimatycznego i częstych stanów suszy hydrologicznej w Polsce woda z dwóch zbiorników usytuowanych na terenie miasta jest daleko cenniejsza niż potencjalne zyski kopalni …

Sprawiedliwa transformacja Śląska Wyzwania z perspektywy społecznej – studium przypadku (Imielin) Read More »

Sprawiedliwa transformacja Śląska. Wyzwania z perspektywy społecznej – analiza i rekomendacje (2019)

Górny Śląsk jest w trakcie procesu transformacji energetycznej, gospodarczej oraz społecznej i jako pierwszy region górniczy w Polsce przystąpił do europejskiej Platformy Regionów Górniczych w Procesie Transformacji.
W naszej publikacji dokonujemy analizy tego procesu pod kątem koncepcji sprawiedliwej transformacji.
W rozumieniu decydentów politycznych transformacja często postrzegana jest głównie w kontekście innowacji technologicznych i wspierania spółek energetycznych w procesie przemian. My chcemy zwrócić szczególnie uwagę na aspekty społeczne tego procesu, ponieważ bez ich uwzględnienia nie możemy mówić o sprawiedliwej transformacji.

Kopalnia i elektrownia w Bełchatowie

Dlaczego węgiel ze złoża „Złoczew” powinien pozostać pod ziemią?

Prof. Małgorzata Burchard-Dziubińska Katedra Ekonomii Rozwoju, Uniwersytet Łódzki Bełchatów, niespełna 58 tysięczne miasto w środkowej Polsce, od wielu lat przyciąga uwagę ekologów i obrońców klimatu za sprawą zlokalizowanej nieopodal największej w Europie, i jednej z największych na świecie, elektrowni węglowej. W oparciu o węgiel brunatny, ten należący dzisiaj do PGE GiEK S.A. obiekt wytwarza 27–28 TWh energii elektrycznej rocznie, co stanowi aż 20% całkowitej produkcji energii w Polsce. Z roczną emisją CO2 na poziomie średnio w ciągu ostatnich czterech lat powyżej 35 mln ton jest obecnie najbardziej szkodliwą dla klimatu elektrownią w Unii Europejskiej.

Bełchatów 2030: Alternatywne scenariusze

Prof. CC dr hab. Paweł Ruszkowski Collegium Civitas W Polsce od wielu lat mamy do czynienia z kryzysem energetycznym, wynikającym z polityki państwa preferującej rozwój konwencjonalnych źródeł energii oraz hamującej rozwój odnawialnych źródeł energii. W efekcie przeprowadzenia konsolidacji pionowej firm elektroenergetycznych powstała monopolistyczna struktura organizacyjno-własnościowa elektroenergetyki, podlegająca biurokratycznej kontroli ze strony centrum politycznego (rządu). Polityka inwestycyjna w sektorze elektroenergetycznym, realizowana przez państwowe koncerny energetyczne, wzmocniła pozycję energetyki węglowej, co spowodowało obniżenie poziomu innowacyjności technicznej/technologicznej całego sektora oraz wzrost ryzyka kosztów osieroconych.

Problem bezpieczeństwa biologicznego – SARS-CoV-2 w dużym zakładzie pracy

Prof. Wojciech Hanke Kierownik Zakładu Epidemiologii Środowiskowej Instytutu Medycyny Pracy w Łodzi Aktualna pandemia COVID-19 wywołana przez wirusa SARS-CoV-2 rozwinęła się w grudniu 2019 roku w chińskiej prowincji Hubei. Ze stolicy prowincji – Wuhan – szybko rozprzestrzeniła się po całym świecie. Sprzyjała temu globalizacja, łatwość w podróżowaniu. Wirus SARS-CoV-2, jest spokrewniony z wirusem SARS, który to pojawił się na świecie w 2002 r., także w Azji. fot. Phil MacDonald, CC BY-SA 4.0