Bardziej ekologiczna odbudowa po pandemii pomoże Polsce

Kopalnia PGE w Bełchatowie
Kopalnia PGE w Bełchatowie
Z nowego raportu wynika, że bardziej ekologiczna odbudowa po pandemii w Polsce stworzy więcej miejsc pracy, pobudzi długoterminowy wzrost i zmniejszy śmiertelność.

W nowym raporcie Economic Recovery Project, Uniwersytetu Oksfordzkiego i Vivid Economics czytamy, że skoncentrowanie się na ekologicznej odbudowie gospodarczej po pandemii COVID-19 jest w stanie stworzyć więcej miejsc pracy, przyspieszyć długoterminowy wzrost i zmniejszyć śmiertelność w Polsce.

Raport koncentruje się na trzech krajach, które wciąż wydobywają dużo węgla – Chinach, Indiach  i Polsce. Naukowcy modelują w nim, w jaki sposób bardziej ekologiczne środki (w szczególności zalesianie i zwiększanie efektywności energetycznej budynków) mogą przełożyć się na lepsze wyniki gospodarcze. Dokument zawiera mapę drogową dla decydentów politycznych tych trzech krajów w zakresie projektowania i realizacji ekologicznego wyjścia z kryzysu gospodarczego.

– Niskoemisyjny świat pomoże zapewnić zdrową i dostatnią przyszłość pokoleniu dzisiejszych dzieci. Dowodzą tego twarde dane przedstawione w raporcie, pokazujące wpływ, jaki inwestycje w zielone ożywienie gospodarcze mogą mieć na klimat, zdrowie i miejsca pracy. Nie da się zignorować tych wielopoziomowych skutków – komentuje Corina Campian z Fundacji Children’s Investment Fund, która współfinansowała projekt.

Jakie korzyści?

Jeśli Polska wykorzysta dodatkowe 1,75 miliarda dolarów z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji na zielone inicjatywy, może stworzyć 46 000 nowych miejsc pracy i zredukować emisję CO2 o 2 mln ton – szacują badacze. Poza korzyściami ekonomicznymi, bardziej ekologiczna odbudowa po pandemii uratuje również życie wielu ludzi dzięki lepszej jakości powietrza.

Nadanie priorytetu odbudowie ekosystemów może być też kluczem do wzmocnienia rynków pracy po pandemii. Z modelowania przeprowadzonego przez zespół badawczy wynika, że największą liczbę miejsc pracy spośród wszystkich analizowanych interwencji gwarantuje zalesianie, które zwiększyłoby krótkoterminowe zatrudnienie o 28 lat pracy na każdy zainwestowany milion dolarów. Wyniki badań wskazują również, że na każdy milion dolarów zainwestowany w zrównoważone zalesianie, do naszej atmosfery zostałoby wyemitowane do 3,2 milionów ton CO2 mniej.

„Przekształcenie nowych i starych budynków na bardziej przyjazne dla środowiska również znacząco zwiększyłoby produkcję gospodarczą przy jednoczesnym zmniejszeniu emisji CO2, a wszystkie trzy kraje mają możliwość zwiększenia skali i zakresu działań w tej dziedzinie” – czytamy w raporcie.

Jakie zalecenia dla Polski?

Główne zalecenia dla Polski zawarte w dokumencie są następujące:

  • Nadanie priorytetu inwestycjom w modernizację energetyczną budynków mieszkalnych, pojazdy elektryczne, energię odnawialną, zasoby przyrodnicze, tereny zielone i przekwalifikowanie pracowników pod kątem ekologicznych miejsc pracy.
  • Zapewnienie dodatkowych środków z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji poprzez zobowiązanie się do osiągnięcia zeroemisyjności do 2050 r.
  • Utworzenie specjalnej grupy zadaniowej ds. zielonego ożywienia gospodarczego.

– Korzyści wynikające z zielonej odbudowy, o których piszą autorzy raportu, będą zależały przede wszystkim od tego, czy przy wdrażaniu Krajowego Planu Odbudowy Polska porzuci model business-as-usual, opierający się o rutynową realizację już istniejących projektów i wykorzysta pakiet stymulacyjny do promowania inwestycji odpowiadających na wyzwania XXI w. Obecnie istniejące programy inwestycyjne, takie jak np. Czyste Powietrze, nie wystarczą do osiągnięcia strategicznych celów polityki klimatycznej na 2030 r., określonych przez najnowsze regulacje unijne, w szczególności pakiet “Fit for 55”. Inwestycje w ambitne pod względem klimatycznym projekty w ramach KPO, pozwoliłyby wypracować rozwiązania niezbędne do przyspieszenia transformacji – komentuje Zofia Wetmańska z think tanku WiseEuropa.

Niestety, według Green Recovery Tracker, ostatnia znana wersja polskiego Krajowego Planu Odbudowy zawiera 28% zielonych inwestycji – znacznie poniżej oczekiwanych przez KE 37%.